Kultowe polskie pismo „Kosmos dla dziewczynek” wchodzi do Szwajcarii! Już niedługo Helwetki zostaną zarażone duchem dziewczyńskiej mocy rodem z Polski. W niedzielę wystartowała kampania crowdfundingowa na szwajcarskiej platformie Wemakeit – żeby wystrzał w szwajcarski kosmos był możliwy, wystarczy 400 – 450 sprzedanych prenumerat magazynu „Kosmos” w języku niemieckim lub francuskim (i zaledwie po kilku dniach zrzutki pierwszy cel już został osiągnięty!).

Trzymajmy mocno kciuki za szefową przedsięwzięcia – Martę Kosińską i jej szwajcarski zespół! Blabliblu oprócz kciuków dokłada swoją cegiełkę do tego wspaniałego projektu. Kupiłam jedną prenumeratę, ale nie mam córki, więc z chęcią zrobię prezent małej marzycielce w trampkach. Jeśli takowa pęta wam się po salonach, koniecznie weźcie udział w konkursie, którego zasady tłumaczę na końcu artykułu.

Na początku był Kosmos…

…ten polski! Powstał dokładnie trzy lata temu, w Międzynarodowy Dzień Dziewczynek, jako odpowiedź na brak sensownego magazynu dla dziewczynek w wieku 7 – 13 lat na polskim rynku prasowym. „Kosmos dla dziewczynek” miał przedstawiać ciekawe treści w sposób daleki od typowego infantylizowania, a także pokazywać młodym Polkom, że po prostu – mogą. Deklarowana misja magazynu przemówiła do Polaków i „Kosmos dla dziewczynek” już od swojego powstania odniósł prawdziwy sukces. Obecnie to dwumiesięcznik o nakładzie 14 tysięcy egzemplarzy, co na naszym wątłym rynku prasowym stanowi bardzo dobry wynik. Szwajcaria może być pierwszą zagraniczną franczyzą polskiego projektu.

Róż w Kosmos!

Przyznaję, że na początku, gdy usłyszałam nazwę „Kosmos”, pomyślałam o dziewczynce, którą aspirująca mama chce na siłę przebrać w kostium kosmonautki, podczas gdy ona chce iść na bal w stroju księżniczki. Drugie skojarzenie, to… czasopismo dla kujonek. Postanowiłam zapytać o to Joannę Czeczott, pisarkę, dziennikarkę i redaktorką naczelną „Kosmosu dla dziewczynek”.

– Dla jakich dziewczynek właściwie jest Wasze pismo?

– Dla wszystkich. Dosłownie dla wszystkich. Dla dziewczynek, które chcą być kosmonautkami i dla tych, które chcą być księżniczkami. Nie walczymy z księżniczkami, wróżkami, jednorożcami. Jeśli widziałaś nasze logo, zauważyłaś pewnie, że nie walczymy też z różem, ale włączamy go do palety barw. Znamy i szanujemy upodobania dziewczynek. Pokazujemy im, że każdy wybór jest dobry, że mogą robić to, czego zapragną. Mogą projektować mosty, mogą lecieć w kosmos…

– A co z takimi najzwyklejszymi dziewczynkami, które nie marzą o projektowaniu mostów? Czy te historie nie wpędzają w kompleksy?

– Ależ nasz magazyn jest dla najzwyklejszych dziewczynek. Pokazujemy, że te najzwyklejsze, jak je nazywasz, mogą robić niezwykłe rzeczy. Zerknij do naszej stałej rubryki Girl Power. Był tam na przykład artykuł o dziewczynkach, które sprzątają okoliczne lasy. Zbieranie śmieci w lasach – każdy to może zrobić! Nie promujemy celebrytek.

Zerkam więc do słynnego „Kosmosu dla dziewczynek”. Mam przed sobą ostatni numer polski i pierwszy próbny w języku francuskim. Pierwsze wrażenie – jest kolorowo i niebanalnie. Kreska zdecydowanie nie disneyowska, bliższa stylistyce hipsterskiej, ale z dominującym dziewczęcym vibem. Temat szwajcarskiego numeru „Ma voix”, czyli „Mój głos”, polskiego – „Panna Wywrotka”. Nie mam pojęcia, o co może chodzić w tym drugim, więc sięgam na początku po numer szwajcarski.

Temat przewodni – głos – został przemaglowany na wszystkie sposoby, i dosłownie, i metaforycznie. Jest o tym, co się dzieje w naszym ciele, gdy krzyczymy ze złości, o jodłowaniu, o małej Norze, która zorganizowała w Bazylei „Speakers Corner”, gdzie dzieci mogą przedstawić swoje pomysły, o rybach, co nie mają głosu i ptakach, co mają głos, a także o… walce Szwajcarek o prawo do głosowania. Są artykuły, reportaże, gry, komiks, dłuższe opowiadanie, w które się wciągam. Po przejrzeniu pisma czuję nieokreśloną nostalgię, jakby udało mi się cofnąć kalendarz. Znowu jestem dziewczynką, która pod zeszytem z nieskończoną pracą domową chowa „Filipinkę” i marzy o niebieskich migdałach. Ale ja mam 37 lat. Czy to przemawia również do dziewczynek AD 2020? Postanowiłam zapytać o to ekspertkę, inicjatorkę szwajcarskiego „Kosmosu” – Martę Kosińską.

– Marta, traktuję cię jako ekspertkę od dziewczęcych upodobań nie tylko dlatego, że stoisz za projektem, ale przede wszystkim dlatego, że masz w domu dwie małe testerki… Czy „Kosmos dla dziewczynek” podoba się współczesnym dziewczynkom?

– I to jeszcze jak. Moje córki są największymi fankami polskiego „Kosmosu dla dziewczynek”. Gdy przyjechaliśmy do Szwajcarii, szukałam czegoś podobnego, bo chciałam, żeby dziewczynki więcej czytały po niemiecku. Niestety, poza czasopismami przyrodniczymi, nie znalazłam nic ciekawego.

I stąd wziął się pomysł na przeniesienie konceptu polskiego na szwajcarski grunt?

Dokładnie! Odezwałam się więc do polskiej fundacji „Kosmos”, która dała mi bardzo entuzjastycznie zielone światło. Następnie zaczęłam prowadzić research w Szwajcarii. Było mi o tyle łatwiej, że pracuję w branży wydawniczej. Moi znajomi związani i niezwiązani z branżą prasową również zapalili się do projektu. Niestety, łatwiej było o chęci niż wolny czas. A mnie potrzeba było zespołu. Szwajcarskiego zespołu.

Niech zgadnę – i wtedy przyszedł koronawirus?

Tak! I nagle okazało się, że znalazł się czas. Dołączyły do mnie trzy koleżanki, dwie z części niemiecko- i jedna z części francuskojęzycznej. Przygotowałyśmy kilka próbnych numerów w dwóch językach i zaczęłyśmy szukać źródeł finansowania projektu. Otrzymałyśmy trzy dotacje i obietnicę czwartej, dość porządnej, jeśli wyjdzie nam kampania crowdfundingowa.

– No to gratuluję!

Kosmos… możliwości.

Sięgam po polski „Kosmos dla dziewczynek”, ten o enigmatycznym tytule „Panna Wywrotka”. Na okładce sierpniowego wydania beztroska skejterka robi wielkiego różowego balona. Oho, będzie o dziewczynach na kółkach – domyślam się otwierając gazetę. Ale dlaczego „wywrotka”, a nie „mistrzyni”? Odpowiedź na to pytanie pada już na pierwszej stronie. W prostej planszówce, której każde pole symbolizuje progres w nauce jazdy na deskorolce, pola typu „wracasz na start” oznaczone są „wywrotka”. Owszem, jest smutek z tego, że jesteśmy dalej od zwycięstwa, ale też jest nauka – plasterek na skaleczenie. Wywróciłaś się? Nałóż plaster i jedź dalej. „Wywrotka oznacza, że próbuję – czyli jestem silna i wspaniała” – czytam. Ja, bynajmniej nie Panna Wywrotka, ale raczej Panna Perfekcjonistka, mam nieśmiałą ochotę wyrwać kartki z „Kosmosu dla dziewczynek” i przyczepić je sobie przed nosem na ścianie. Chciałabym, żeby ktoś mi to powiedział, gdy byłam mała.

Fajnie, że ktoś pokazuje małym Polkom, że wszystko jest dla nich osiągalne, ale jednocześnie nie wbija im do głowy PRZYMUSU płynięcia pod prąd. Jest tu wywiad z kierowniczką budowy i małą skejterką, ale też opowieści małej Hani, która mieszka w Norwegii, gry i pomysły na prace plastyczno – techniczne, dowcipy i Klub Czytelniczek. Wszystko jednak oblane pozytywnym przesłaniem, że jesteś sprawcza – możesz, dasz radę.

– Ale czy kosmosowe „możesz wszystko” potrzebne jest również małym Szwajcarkom?

Zadałam to pytanie Laurze Simon, członkini szwajcarskiego zespołu redakcyjnego „Kosmosu”. Laura jest redaktorką i specjalistką od promocji.

– Podstawowa idea „Kosmosu” jest uniwersalna: wspierać, wzmacniać i łączyć dziewczynki – towarzyszyć im w dojrzewaniu, jednocześnie ich nie „upupiając”. No i nawet w progresywnej Szwajcarii równe prawa między mężczyznami i kobietami nie są oczywiste, dlatego problemy poruszane przez nasz magazyn są tak istotne.

Nawiasem mówiąc, gruba większość dostępnych w Szwajcarii czasopism dla dzieci pochodzi z Niemiec lub Francji. W związku z tym, dzieci ze Szwajcarii niemieckojęzycznej wcześnie orientują się na Niemcy, a dzieci ze Szwajcarii francuskojęzycznej na Francję. My chcemy stworzyć magazyn, który jest dostosowany do codziennego życia w Szwajcarii i który łączy, a nie dzieli dwa obszary językowe.

– Czy „Kosmos” szwajcarski różni się od polskiej wersji oryginalnej? Czy to po prostu tłumaczenie?

Odpowiada Cyrielle Cordt-Moller, literaturoznawczyni i tłumaczka z niemieckiego na francuski z Lozanny:

Wiele treści z „Kosmosu dla dziewczynek” dotyczy dziewczynek na całym świecie. Ale mniej więcej połowa to treści oryginalne dostosowane do rzeczywistości szwajcarskiej. Na przykład w pierwszym numerze mówimy o prawie kobiet do głosowania, opowiadamy o naszych pionierkach (a które, nawiasem mówiąc, niewiele osób zna w Szwajcarii, nawet ja nie znałam przed tłumaczeniem „Kosmosu”!). Społeczeństwo w Szwajcarii jest o wiele bardziej wielokulturowe, więc poruszamy kwestie poprawności, rasizmu czy inkluzywności. Zamierzamy ponownie opracować z naszym szwajcarskim ilustratorem niektóre z rysunków dziewcząt, tak aby każda mogła się poczuć reprezentowana.

Jesteście ciekawi? Zamówcie prenumeratę „Kosmosu”! Jeśli jesteście w Szwajcarii, macie 2 opcje: możecie zamówić wersję polską, która co 2 miesiące będzie lądować w Waszej skrzynce (to ciekawy pomysł na to, żeby zapewnić córkom kontakt z językiem polskim) lub wersję szwajcarską po niemiecku lub po francusku (a to ciekawy sposób na to, żeby je zachęcić do czytania w lokalnym języku).

Oczywiście, Marcie byłoby na pewno bardzo miło, jakbyście wsparli jej projekt na Wemakeit.

Zachęcam również do wzięcia udziału w naszym konkursie:

……..

Obiecany konkurs na roczną prenumeratę „Kosmosu” w języku niemieckim lub francuskim z wysyłką na terenie Szwajcarii.

Zadanie konkursowe: Napisz w komentarzu pod tym artykułem lub pod odpowiednim postem na facebooku, o czym marzysz dla Twojej córki / dziewczynki, którą chcesz obdarować.

Spośród nadesłanych odpowiedzi wybiorę 1 osobę, która otrzyma roczną prenumeratę Kosmosu.

Czas trwania konkursu: 16.10 (piątek) – 18.10 (niedziela) o 20:00

Ogłoszenie zwycięzcy: 19.10 (poniedziałek) o 9:00 pod tym artykułem i w odpowiednim poście na facebooku.

I jeszcze raz namiary:

Kosmos dla dziewczynek polski

Kosmos szwajcarski

Kampania crowdfundingowa

Uwaga, uwaga, WYNIKI KONKURSU!

Wielkie dzięki wszystkim za udział! Jakbym mogła, obdarowałabym wszystkich! A tymczasem roczną prenumeratę „Kosmosu” w języku francuskim lub niemieckim otrzyma „Mama 9-latki”. Oto, o czym marzy dla swojej córeczki:

„

„Córko Kochana!

Życzę Ci, byś była inna niż Twoja mama..

Wciąż odważna, śmiała, waleczna…
Wesoła i rezolutna,
Zacięta w działaniu jak dotąd!
By przeciwności stawały się wyzwaniami,
By wrodzona pewność siebie pomagała Ci je podejmować,
Byś nie skazywała się nigdy na niepowodzenie, zwłaszcza jeśli o czymś marzysz,
Byś akceptowała zawsze siebie i potrafiła o sobie decydować.

I choć Twoi rodzice, chcąc dla Ciebie „dobrze”,
Naciskają na dokładność, systematyczność, pracowitość, empatyczność,
Bywają surowi, „kwadratowi”, szablonowi…,
Byś i tak potrafiła, mając na uwadze powyższe, postawić na swoim
I była Mądrą „Sobą”.

Oby przy tym wszystkim
nie zabrakło Ci otwartości na Świat i „Inność”,
jednocześnie dbając o swoje wartości!

Idź przez życie czerpiąc z niego umiejętnie, Ucząc się go nieustannie tak,
Byś potrafiła w międzyczasie dawać z siebie Coś dla innych,
Mając z tego satysfakcję!

Kocham Cię Kochana!
Twoja zawsze czujna Mama”